Người dân tận dụng nguồn nước tự nhiên ở các con khe mua ống dẫn nước về đào ao nuôi cá. Ảnh: Đình Tuân

Bản Khe Ngậu, xã Xá Lượng, huyện Tương Dương là quần cư của đồng bào dân tộc Thái. Toàn bản có 156 hộ, nhưng có hơn một nửa hộ dân tận dụng nguồn nước tự nhiên từ các con khe để đào ao nuôi cá. Cách làm này đã và đang mang lại hiệu quả đáng kể cho người nông dân. Theo số liệu thống kê, hiện toàn bản Khe Ngậu có tới 86 ao thả cá, mỗi ao có diện tích khoảng 200-250m².

Khai thác nguồn nước sạch từ con khe trong bản, từ năm 2018, gia đình anh Lương Văn Pắn đã đầu tư trên 100 triệu đồng mua ống dẫn nước, đào ao, mua cá giống và các vật dụng cần thiết để nuôi cá.

Anh Pắn cho biết: Nhận thấy nguồn nước từ các con khe trong bản sạch, chảy quanh năm nên tôi quyết định đầu tư lắp đặt hệ thống ống dẫn nước và đào ao thả cá. Bước đầu tôi chỉ đào một ao, nhưng sau khi nuôi nhận thấy có hiệu quả nên một năm sau tôi quyết định thuê máy đào thêm một ao mới nữa. Đến nay hai ao của gia đình có diện tích khoảng gần 2.000m².

Hàng năm, gia đình nuôi thả các loại giống cá truyền thống: Trăm, trôi, mè... Tôi thường chọn những con giống khỏe, cá đồng cỡ từ 0,7 - 0,8 kg/con, cá nuôi sẽ ít bệnh, mua về nuôi thêm khoảng 1 năm, trọng lượng tăng nhanh khoảng 4 - 5 kg/con có thể xuất bán. Mỗi năm, gia đình thu hoạch được 3-5 tạ cá thịt, thu lãi về 30-50 triệu đồng.

Gia đình anh Lương Văn Pắn tận dụng hết diện tích đất vườn để trồng chuối, sắn, cỏ voi để làm thức ăn cho cá. Ảnh: Đình Tuân

“Khu vực này, điều kiện nuôi cá khá thuận lợi do nước đầu nguồn sạch, chảy quanh năm. Người nuôi có thể kiểm soát được mực nước ra vào phù hợp. Tuy là cá ao nhưng chất lượng thịt cá không khác gì cá sông, cá suối, vì có nguồn nước thay đổi liên tục. Vì vậy, bán với giá cao, được thị trường ưa chuộng", anh Pắn cho biết.

Ở bản Khe Ngậu không chỉ có gia đình anh Pắn mà còn có nhiều gia đình nuôi cá có hiệu quả. Ông Lô Ngọc Tin đang cho cá ăn cho hay, trước đây khu này vốn là diện tích ông trồng sắn, trồng ngô nhưng kém hiệu quả, nên gia đình ông đã đầu tư kinh phí đào ao thả cá.

Ông Tin chia sẻ: “Nguồn thức ăn của cá cũng dễ kiếm như: Bèo tấm, lá sắn, lá chuối, cỏ voi... đều được tận dụng trồng trong vườn nhà. So với nuôi bò, nuôi lợn, tôi thấy nuôi cá nhẹ công chăm sóc và thu nhập ổn định hơn nhiều. Mỗi ngày chỉ dành tầm 1-2 giờ đồng hồ vừa kiếm thức ăn, vừa cho cá ăn. Sau thời gian này có thể làm các công việc khác. Nhờ nuôi cá mà mỗi năm gia đình tôi có thu nhập từ 30-40 triệu đồng”.

Nhờ nguồn thức ăn dồi dào, nguồn nước sạch nên cá sinh trưởng và phát triển nhanh. Ảnh: Đình Tuân

Theo ông Tin, để nuôi cá đạt hiệu quả cao, cần đảm bảo tốt các điều kiện về diện tích, mực nước, con giống, chế độ chăn thả, chăm sóc, phòng dịch bệnh. Cá giống phải có kích cỡ đồng đều, không xây xát. Ngoài ra, cần chú ý phòng ngừa bệnh cho cá. Trước mỗi vụ nuôi phải tiến hành tẩy vôi để diệt cá tạp và mầm bệnh bằng cách rải vôi bột đáy ao, đồng thời phát quang cỏ, cây bụi xung quanh ao nuôi. Trong quá trình nuôi, phải thường xuyên chú ý, nếu có biểu hiện cá bị nấm, ngay lập tức phải lấy lá xoan, lá bớp bớp thả xuống ao để xử lấy bệnh nấm cho cá.

Anh Kha Danh Tú, Trưởng bản Khe Ngậu, cho biết: Toàn bản có 156 hộ nhưng có hơn một nửa bản có ao nuôi cá. Trước đây, từ chỗ chỉ nuôi để cung cấp thêm thực phẩm cho gia đình, nay nhiều gia đình trong bản đã mở rộng quy mô nuôi trồng thủy sản thành hàng hóa. Cùng với việc đảm bảo nguồn thức ăn cho cá, các hộ dân đã chú trọng việc chăm sóc, phòng bệnh theo mùa nên sản lượng thả nuôi của bà con hiện nay khá ổn định. Hàng năm sản lượng cá của toàn bản từ 1,5 – 2 tấn.

Theo bà Lô Thị Trà My, Chủ tịch UBND xã Xá Lượng, trước đây chỉ một số ít người dân bản Khe Ngậu nuôi cá ao, nhưng khi thấy cho thu nhập ổn định nên nhiều người đã học hỏi và làm theo. Có thể thấy, mô hình nuôi cá đã mở ra hướng phát triển kinh tế mới tại địa phương, giúp nông dân làm giàu chính đáng trên phần đất canh tác của mình./.